Jeśli ktoś ukradnie Ci smartfon, możesz stracić nie tylko samo urządzenie — złodziej może wyrządzić znacznie więcej szkód poprzez aplikacje bankowe, ważne dokumenty, osobiste zdjęcia i filmy. Jeśli zabezpieczysz je zawczasu, osoba ta będzie miała do dyspozycji tylko bezużyteczne urządzenie i nie uzyska dostępu do Twoich prywatnych informacji.
Co złodziej może zrobić z telefonem?
Po pierwsze, zastanówmy się, co ktoś może zrobić z naszym telefonem i dlaczego warto odpowiednio go zabezpieczyć.
Sprzedaż na części
W najczęstszym scenariuszu smartfon jest po prostu sprzedawany na części, zwłaszcza jeśli urządzenie było zablokowane. Jeśli celem była sama kradzież telefonu, a nie przysporzenie innych kłopotów jego właścicielowi, być może złodziej nie będzie próbować uzyskać dostępu do znajdujących się na nim danych. Majstrowanie przy urządzeniu, które jest włączone i połączone z internetem, zwiększa ryzyko wpadki.
Wypłacenie pieniędzy z banku
W niektórych sytuacjach pokusa zgarnięcia większej gotówki może przeważać nad ostrożnością. Ten scenariusz dotyczy przede wszystkim odblokowanych telefonów — gdy na przykład złodziej wyrwał go z rąk właściciela lub znalazł bez nadzoru. Jeśli na telefonie otwarta była na przykład aplikacja bankowa, w ciągu kilku chwil złodziej może wypłacić pieniądze, a nawet wziąć pożyczkę.
Niektóre banki umożliwiają przelanie pieniędzy poprzez wysłanie wiadomości tekstowej na określone numer telefonu. To sprawia, że kradzież pieniędzy jest jeszcze łatwiejsza — wszelkie kody weryfikacyjne są wysyłane na skradziony telefon.
Resetowanie ustawień fabrycznych i sprzedaż
Jeśli złodziejowi uda się — zazwyczaj z pomocą socjotechniki — zalogować się do konta Google lub Apple ID i zmienić hasło, stracisz możliwość zdalnego zablokowania urządzenia, a osoba ta będzie mogła go zresetować. W ten sposób będzie mieć działający smartfon, który może sprzedać po znacznie lepszej cenie niż w przypadku sprzedaży na części.
Wykorzystywanie danych osobowych do szantażu i wymuszenia lub udostępnienie ich w internecie
Jeśli złodziej znajdzie na smartfonie ważne dokumenty, może żądać za nie okupu, grożąc ich usunięciem lub wysłaniem ich do Twoich kontaktów. To samo dotyczy plików osobistych, które mogą skompromitować Ciebie lub kogoś innego. Złodziej może skopiować i przeanalizować informacje za pomocą aplikacji Pliki na iPhonie (przede wszystkim całą zawartość umieszczoną w serwisie iCloud), całą pamięć smartfona na Androidzie i dyski w chmurze, do których telefon ma dostęp.
Oprócz tego złodziej może przeczytać korespondencję (m.in. w komunikatorach), szukając interesujących materiałów, lub próbować włamać się do kont na Facebooku lub Instagramie i poprosić znajomych i rodzinę o pieniądze. Ponadto teoretycznie złodziej może próbować połączyć Twoje konto bankowe z innym urządzeniem, ale jest to mało prawdopodobny scenariusz. Złodziej musiałby nie wyłączać telefonu, co zwiększałoby ryzyko złapania go.
Dzięki naszym wskazówkom ograniczysz złodziejowi możliwość sprzedaży telefonu na części.
Jak bezpiecznie zablokować smartfon w przypadku kradzieży
Poniżej opisujemy, jak zabezpieczyć dane, a także zapewnić możliwość przywrócenia ich na nowym urządzeniu, jeśli pojawi się taka konieczność.
Ustaw blokadę ekranu
Najpierw upewnij się, że telefon automatycznie blokuje ekran. Użytkownicy systemu Android znajdą tę opcję w obszarze Ustawienia w sekcji Zabezpieczenia. Pamiętaj, że większość producentów urządzeń z Androidem opracowuje własny interfejs, więc ustawienia mogą się nieznacznie różnić w zależności od telefonu. W tym poście sugerowaliśmy się systemem Android 11 na smartfonie Google Pixel, ponieważ ma on bardzo typową implementację. W przypadku iPhone’ów opcja znajduje się w sekcji Face ID i kod (lub Touch ID i kod dla telefonów iPhone 8 i starszych wersji).
Nie każdy sposób blokowania ekranu telefonu jest równie niezawodny. Na przykład w przypadku Androida nie należy zbytnio polegać na rozpoznawaniu twarzy, ponieważ niektóre implementacje można stosunkowo łatwo oszukać za pomocą prostego zdjęcia. Znacznie lepiej wypada tu zastosowany w iPhone’ach mechanizm Face ID. Jeśli chodzi o ochronę w postaci znaku graficznego, może ją łatwo podejrzeć osoba stojąca w pobliżu, a poza tym ludzie mają tendencję do wybierania przewidywalnych wzorców. Najbezpieczniejsze są długie hasła i skaner linii papilarnych. Chociaż możliwe jest sfałszowanie odcisku palca, zwykli kieszonkowcy nie mają dostępu do tego rodzaju technologii.
Zablokowanie telefonu jest sprawą obowiązkową, więc użyj metody, która pasuje Ci najbardziej.
Ustaw numer PIN karty SIM
Wprowadzenie numeru PIN karty SIM przy każdym ponownym uruchomieniu urządzenia lub zakupie nowego jest trochę kłopotliwe, ale nie dzieje się to zbyt często, a w zamian zwiększa bezpieczeństwo. Jeśli karta SIM nie jest zablokowana za pomocą kodu PIN, złodziej może ją włożyć do dowolnego innego telefonu i zadzwonić do siebie, aby poznać Twój numer. Umożliwi mu to zalogowanie się do niektórych stron internetowych, przejście uwierzytelniania dwuskładnikowego, jak również użycie wiadomości tekstowych do przesyłania pieniędzy z kart bankowych. Kod PIN karty SIM musi być inny niż ten, który jest używany do odblokowywania telefonu.
Jak ustawić kod PIN karty SIM w systemie Android:
- Przejdź do ustawień telefonu i wybierz pozycję Zabezpieczenia.
- Kliknij opcję Blokada karty SIM i przełącz suwak przy pozycji Blokada karty SIM.
- Wprowadź kod PIN i potwierdź go.
Jak ustawić kod PIN karty SIM w iOS:
- Przejdź do opcji Ustawienia i otwórz pozycję Sieć komórkowa.
- Wybierz PIN karty SIM i przesuń suwak.
- Wprowadź kod PIN i potwierdź go.
Zaszyfruj dane
Szyfrowanie całego dysku to kolejna funkcja, która chroni dane. Gdy jest włączona, wszystkie pliki przechowywane na smartfonie będą domyślnie szyfrowane i nie będzie możliwości ich odczytania bez odblokowania smartfona. Na iPhone’ach i smartfonach z systemem Android 5 lub nowszym szyfrowanie danych jest włączone domyślnie. We wcześniejszych wersjach Androida należy je aktywować ręcznie.
Jak włączyć szyfrowanie pełne dysku w systemie Android:
- Przejdź do ustawień telefonu i wybierz pozycję Zabezpieczenia.
- Przejdź do pozycji Szyfrowanie i poświadczenia i kliknij pozycję Szyfruj telefon. Postępuj zgodnie z instrukcjami.
Zabezpiecz hasłem aplikacje i powiadomienia
Dla najważniejszych aplikacji skonfiguruj osobne hasło, kod PIN lub klucz graficzny. Następnie wyłącz powiadomienia dla tych aplikacji, zwłaszcza takie, które pojawiają się na ekranie blokady. Chociaż czytanie alertów i wiadomości tekstowych będzie wtedy nieco mniej wygodne dla Ciebie, jednocześnie sprawi, że przechwytywanie jednorazowych kodów uwierzytelniania lub przelewanie pieniędzy na inne konto będzie dla osób postronnych prawie niemożliwe.
Ustawienia prywatności mogą się różnić w zależności od modelu smartfona z systemem Android. Instrukcje dotyczące modelu można znaleźć na stronie internetowej producenta, ale ogólnie ścieżka wygląda mniej więcej tak:
- Otwórz Ustawienia i przejdź do sekcji Bezpieczeństwo lub Prywatność.
- Wybierz pozycję Blokada aplikacji.
- Wybierz aplikacje, które chcesz zablokować. Od tej chwili urządzenie będzie wymagać podania numeru PIN przed otwarciem tych aplikacji.
Niestety nie wszyscy producenci oferują funkcję blokady aplikacji. Jeśli nie możesz jej znaleźć w ustawieniach, spróbuj wyszukać rozwiązanie w sklepie Google Play lub zainstaluj program Kaspersky Internet Security for Android, który ma tę funkcję.
System iOS nie ma funkcji blokady aplikacji, ale możesz chronić swoje aplikacje, ustawiając limit czasu ekranu. Aby to zrobić:
- Otwórz Ustawienia i przejdź do opcji Czas przed ekranem.
- Naciśnij pozycję Użyj kodu Czasu przed ekranem i ustaw kod dostępu.
- Przejdź do Limitów aplikacji i wybierz kategorię aplikacji.
- Ustaw limit, wybierając pozycję Dodaj limit.
- Określ limit czasu, np. 2 minuty.
- Potwierdź swój wybór, naciskając przycisk Dodaj.
Po upływie ustawionego czasu aplikacja zostanie zablokowana, a osoba korzystająca z telefonu nie będzie mogła kontynuować (chyba że zna kod).
Konfigurowanie kopii zapasowej danych
Jeśli regularnie wykonujesz kopie zapasowe danych, nawet w przypadku nieodwracalnej utraty telefonu nie stracisz kontaktów ani innych danych. W takiej sytuacji wystarczy pobrać kopię zapasową danych na nowe urządzenie.
Jak skonfigurować kopię zapasową w systemie Android:
- Znajdź sekcję System w ustawieniach.
- Wybierz pozycję Kopia zapasowa.
Jeśli urządzenie oferuje taką możliwość, włącz tworzenie kopii zapasowej na Dysku Google, wskazanym komputerze lub innym nośniku zewnętrznym.
W przypadku iPhone’a kopię zapasową można tworzyć na dwa sposoby. Łatwiejsze jest użycie automatycznej kopii zapasowej w serwisie iCloud:
- Włącz kopię zapasową iCloud:
- Otwórz Ustawienia — > [Twoje imię i nazwisko] — > iCloud.
- Wybierz pozycję Utwórz backup teraz.
Podłącz telefon do ładowarki i połącz go z siecią Wi-Fi. Warto korzystać z połączenia z nieograniczoną ilością danych, ponieważ przesyłanie danych po raz pierwszy zużywa dużo energii i danych.
Sprawdź, ile miejsca pozostało. Wszyscy użytkownicy serwisu iCloud mają do dyspozycji 5 GB wolnego miejsca, ale jeśli potrzebujesz więcej, możesz wykupić subskrypcję u firmy Apple lub skorzystać z bezpłatnej alternatywy.
Zablokuj ekran, aby nie przerwać procesu za pomocą przypadkowego dotknięcia.
Jeśli nie chcesz korzystać z chmury, spróbuj wykonać kopię zapasową na komputerze — na swojej stronie internetowej firma Apple umieściła szczegółowy poradnik, jak to zrobić.
Włącz funkcję Znajdź moje urządzenie
Funkcje Znajdź moje urządzenie (Android) i Znajdź mój iPhone (iOS) mogą śledzić lokalizację zgubionych lub skradzionych smartfonów za pośrednictwem konta Google lub Apple ID. Dzięki nim można zdalnie zablokować urządzenie, a nawet całkowicie usunąć wszystkie znajdujące się na nim dane. Jednak funkcja musi być aktywna w momencie kradzieży lub zgubienia urządzenia — dlatego warto włączyć ją teraz.
Jak włączyć funkcję Znajdź moje urządzenie na Androidzie:
- Otwórz Ustawienia i przejdź do sekcji Zabezpieczenia.
- Przesuń suwak przy opcji Znajdź moje urządzenie.
Jak włączyć funkcję Znajdź mój iPhone:
- Otwórz Ustawienia i dotknij swojego imienia i nazwiska.
- Wybierz pozycję Znajdź mój… i przesuń suwak przy opcji Znajdź mój iPhone.
- Następnie przejdź do sekcji Zabezpieczenia na koncie Google lub aplikacji Znajdź mój… na iPhonie lub iPadze i znajdź urządzenie na liście. Zobaczysz tam opcje blokowania i wymazywania urządzenia. Są one przydatne, jeśli telefon zostanie skradziony w stanie odblokowanym i będzie zawierać informacje poufne.
Możesz wprowadzić wiadomość i numer kontaktowy, które będą wyświetlane na ekranie po zdalnym zablokowaniu telefonu. W ten sposób każda osoba, która znajdzie Twój telefon, będzie mogła Ci go zwrócić. Jednak wtedy trzeba być bardziej czujnym niż zwykle — złodzieje mogą używać zapasowego numeru kontaktowego do wyłudzania informacji — na przykład do wysyłania fałszywych powiadomień jako pomoc techniczna, aby uzyskać hasło do konta Google lub Apple ID i móc odłączyć urządzenie. W takim przypadku zachowaj zimną krew i nie klikaj podejrzanych linków, nie mówiąc już o wprowadzaniu jakichkolwiek poufnych danych na tych stronach internetowych.
Utrata lub kradzież smartfona nigdy nie jest fajna, jednak podjęcie odpowiednich kroków na rzecz zabezpieczenia danych i utworzenie kopii zapasowej na wypadek takiego incydentu może zmniejszyć niedogodności. Mamy nadzieję, że nigdy Ci się to nie przydarzy, ale zdecydowanie zalecamy poświęcenie kilku minut na takie przygotowanie sobie gruntu.