Aplikacje szpiegowskie kojarzą się bardziej z filmami grozy, politykami wysokiego szczebla, wybitnymi ludźmi ze świata biznesu, jak również celebrytami — a nie zwykłymi osobami. W rzeczywistości jednak nie trzeba być Jeffem Bezosem, aby ktoś zechciał nas śledzić. Może to być Twój pracodawca (lub druga połówka), który chce wiedzieć, co robisz poza biurem (lub domem).
Jeśli podejrzewasz, że ktoś Cię szpieguje poprzez Twój smartfon, sprawdź to dzięki trzem prostym krokom.
Jak samodzielne znaleźć program szpiegowski
Chociaż aplikacje szpiegowskie próbują się ukrywać pod postacią czegoś innego, ich obecność może zdradzać kilka symptomów. Gdy dane komórkowe znikają szybciej niż zwykle, a bateria wystarcza na krócej — to dwie oznaki, że z Twoim telefonem coś jest nie tak. Jeśli zauważysz któryś z tych objawów, sprawdź, które aplikacje zużywają najwięcej zasobów. Informacje te znajdziesz w ustawieniach; chociaż na każdym sprzęcie mogą one mieć nieco inne nazwy, zwykle jest to Użycie danych i Bateria.
Jeśli urządzenie włącza sieć Wi-Fi, internet mobilny lub geolokalizacją — nawet gdy je wyłączasz ręcznie — sprawdź, które aplikacje zużywają dane i uzyskują dostęp do Twojej lokalizacji. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym poście opisującym uprawnienia w systemie Android, a o uprawnieniach w systemie iOS możesz poczytać na stronie internetowej firmy Apple.
Jeśli na swoim telefonie z systemem Android nie znajdziesz niczego podejrzanego, a mimo to czujesz, że ktoś może Cię szpiegować, sprawdź, które aplikacje mają dostęp do funkcji Dostępność (Ustawienia -> Dostępność). Umożliwia ona aplikacjom podsłuchiwanie innych programów, zmienianie ustawień i robienie wielu innych rzeczy w imieniu użytkownika. Dzięki temu świetnie przydaje się programom szpiegowskim. Zawsze podkreślamy, że opcje Dostępności to jedno z najbardziej potencjalnie niebezpiecznych uprawnień w systemie Android i naprawdę nie żartujemy. Uprawnienie to można przyznać wyłącznie programowi antywirusowemu.
Jak znaleźć mobilnego szpiega przy użyciu rozwiązania Kaspersky Internet Security for Android
Nie interesuje Cię ręczne wyszukiwanie i usuwanie programów? Jeśli jesteś właścicielem urządzenia z systemem Android, możesz skorzystać z naszego mobilnego rozwiązania zabezpieczającego: Kaspersky Internet Security for Android zdemaskuje wszelkich zdrajców, nawet jeśli masz go tylko w wersji darmowej.
Ze względu na spory prawne toczące się względem oprogramowania stalkerware, wiele rozwiązań zabezpieczających klasyfikuje pewne problematyczne aplikacje jako not-a-virus. Programy ochronne zawsze wyświetlają stosowne ostrzeżenie, dlatego uważnie czytaj ich powiadomienia.
Część aplikacji szpiegujących informuje swoich właścicieli o tym, że na urządzeniu zainstalowana jest ochrona antywirusowa. Jeśli boisz się, że będzie Cię śledzić na przykład zazdrosny współmałżonek, może lepiej, aby nie wiedział o Twych podejrzeniach… Co możesz zrobić? Skorzystaj z naszego rozwiązania: aby pomóc użytkownikom w zidentyfikowaniu szpiega, a jednocześnie zachowaniu tej informacji dla siebie, utworzyliśmy program na urządzenia mobilne służący do łapania oprogramowania szpiegowskiego. Nosi on nazwę TinyCheck i działa zarówno w systemie Android, jak i iOS.
Jak znaleźć szpiega mobilnego za pomocą TinyCheck
Pierwotnie celem rozwiązania TinyCheck była pomoc ofiarom domowej przemocy. Szybko jednak zdaliśmy sobie sprawę z tego, że lepiej będzie, gdy będzie ono dostępne dla każdego. Aktualnie dostępna wersja wymaga posiadania pewnej wiedzy technicznej i chęci do majsterkowania ze sprzętem.
A to dlatego, że TinyCheck należy zainstalować na oddzielnym urządzeniu, na przykład na mikrokomputerze Raspberry Pi, a nie na smartfonie. Urządzenie to musi zostać tak skonfigurowane, aby działało jak pośrednik pomiędzy routerem a gadżetem połączonym z siecią Wi-Fi — wówczas umieszczone na telefonie oprogramowanie szpiegowskie nie będzie widzieć naszego programu.
Po zainstalowaniu naszego rozwiązania cały ruch internetowy smartfona będzie przechodzić przez TinyCheck, który będzie analizować go w czasie rzeczywistym. Jeśli na przykład smartfon będzie wysyłać sporo danych na znany serwer szpiegowski, TinyCheck poinformuje Cię o tym. W praktyce wygląda to tak:
Szczegółowe wymogi techniczne i instrukcje dotyczące konfiguracji rozwiązania TinyCheck są dostępne na stronie GitHub.
TinyCheck wkrótce także dla osób mniej technicznych
Jeśli dla Ciebie komputer Raspberry Pi to coś zupełnie abstrakcyjnego, lepiej zwróć się o pomoc do zawodowca, aby skonfigurował dla Ciebie TinyCheck. Jest jeszcze lepszy pomysł: znajdź kogoś, kogo znasz i komu ufasz w 100%. Oczywiście lepiej niech to nie będzie osoba, którą podejrzewasz o związek z programem szpiegującym; jeśli dasz jej dostęp do swojego telefonu, prawdopodobnie umieści swoją aplikację na białej liście, aby nasz program TinyCheck nie monitorował jej.
Jak uniknąć bycia nadzorowanym
Jeśli któraś z powyższych metod ujawni na Twoim smartfonie oprogramowanie szpiegowskie, dobrze się zastanów, zanim je usuniesz. Osoba, która je zainstalowała, zauważy to, co może tylko pogorszyć sprawę (usuwając program, pozbędziesz się dowodu jego obecności, którego możesz później potrzebować).
Dlatego najpierw zadziałaj proaktywnie. Na przykład jeśli śledzi Cię Twój partner i potencjalnie może on zareagować brutalnie, zanim cokolwiek zrobisz, skontaktuj się z centrum pomocy dla ofiar przemocy domowej (w tym miejscu znajdziesz więcej informacji).
W niektórych przypadkach łatwiej jest kupić całkowicie nowy smartfon, a następnie upewnić się, że nikt nie może zainstalować na nim aplikacji szpiegowskich:
- Zabezpiecz urządzenie silnym hasłem i nigdy nie ujawniaj go swojemu partnerowi, znajomym ani współpracownikom.
- Natychmiast zainstaluj niezwodne rozwiązanie zabezpieczające i regularnie skanuj nim urządzenie.
- Zmień hasła do wszystkich swoich kont i nikomu ich nie udostępniaj.
- Aplikacje pobieraj wyłącznie z oficjalnych sklepów, takich jak Google Play lub App Store.
Więcej informacji na temat oprogramowania szpiegowskiego oraz sposoby, jak sobie z nim radzić, znajdziesz na stronie koalicji przeciwko stalkerware, w której udzielają się organizacje działające w sprawach przemocy domowej oraz społeczność związana z bezpieczeństwem.