Jak zwiększyć bezpieczeństwo smartfona dla dziecka w wieku szkolnym

Dziś coraz młodsze osoby otrzymują swój pierwszy smartfon. Pokusie poddawani są nawet ci rodzice, którzy woleliby jeszcze poczekać, ale z drugiej strony chcą wiedzieć, że ich dziecko jest bezpieczne w ciągu dnia — albo czują presję, aby nie czuło się ono gorsze od rówieśników.

Jednak smartfony to w rzeczywistości przenośne komputery z ekranem dotykowym. Pozostawione bez nadzoru ze swoimi urządzeniami dzieci mogą spędzać godziny na graniu w gry i oglądaniu filmów w serwisie YouTube. A ponadto z większym prawdopodobieństwem niż dorośli mogą zniszczyć lub zgubić takie urządzenie.

Na szczęście możemy zminimalizować to ryzyko. Aby zyskać spokój ducha, wystarczy poświęcić nieco czasu.

Jak skonfigurować uprawnienia na smartfonie dziecka

Omówione tu ustawienia z łatwością dostosujesz do własnych preferencji. Zacznijmy od kilku podstawowych założeń:

1. Dzieci grają w gry i nie ma w tym nic złego (jeśli są ograniczenia).
2. Internet jest jak ocean — kuszący, ale również niebezpieczny.
3. Każdy ma prawo do zachowania prywatności.

Co wybrać: Google czy Apple?

Dwie najpopularniejsze platformy mobilne, iOS od firmy Apple i Android od firmy Google, mają wbudowane narzędzia do kontroli rodzicielskiej, jednak Android umożliwia zmianę większej liczby ustawień niż iOS. Telefony z systemem Android mają jeszcze inną zaletę: są tańsze, a przez to łatwiej je zamienić.

System iOS może być lepszym wyborem w domach, w których są już inne urządzenia firmy Apple — a także w przypadku rodziców, którzy mogą sobie pozwolić na taki wydatek. W tym miejscu znajdziesz porady, jak skonfigurować system iOS dla dzieci, chociaż bardziej w kontekście tabletów i młodszych dzieci.

Konfiguracja konta w serwisie Google (prywatnego)

Korzystanie ze smartfona z systemem Android wymaga posiadania konta w serwisie Google, jednak zgodnie z warunkami korzystania może je utworzyć osoba powyżej 13 roku życia. Jeśli nie masz drugiego konta, którego możesz użyć w tym celu, musisz je utworzyć.

Dziecko nie musi znać hasła do swojego nowego konta. Ponadto warto włączyć na nim autoryzację dwuetapową i połączyć ją z Twoim kontem.

Uwaga: Począwszy od wersji Android 7.0 możesz utworzyć konto dla swojego dziecka, używając funkcji Family Link.

Następnie w kreatorze konfiguracji wprowadź swój istniejący adres e-mail Google, podaj swój wiek i numer telefonu, a na końcu zaakceptuj warunki.

Jeśli smartfon był już wcześniej uruchamiany, nowe konto założysz tu: Ustawienia → Konta → Dodaj konto → Google.

W tym miejscu nie wprowadzaj danych związanych z płatnością w sklepie Google Play. Wrócimy do tej kwestii nieco później.

Konto umożliwia synchronizację kontaktów i zdjęć oraz używanie sklepu z aplikacjami Google Play. My jednak omawiamy kwestie związane z dziećmi uczęszczającymi do szkoły podstawowej, które raczej nie potrzebują poczty e-mail na swoim telefonie. Konto Gmail najprawdopodobniej będzie gromadzić spam, a nie wartościową komunikację, dlatego zalecam nie włączać go na smartfonie: Otwórz Ustawienia, przejdź do Ustawienia konta Google i usuń zaznaczenie opcji Synchronizuj Gmail.

Konfiguracja konta Google (rodzinnego)

Jeśli jako rodzic również używasz urządzenia z systemem Android, możesz pokusić się o utworzenie konta rodzinnego. Dzięki niemu członkowie rodziny mogą wspólnie korzystać z rzeczy zakupionych na wszystkich urządzeniach, a dziecko może płacić za zakupy na swoim smartfonie (przy użyciu informacji finansowych podanych przez rodzica — i tylko po uzyskaniu przez niego wyraźnej zgody).

Konto rodzinne w Google Play możesz utworzyć na swoim smartfonie. Uruchom aplikację Google Play, otwórz menu i dotknij opcji Ustawienia → Konta → Rodzina → Zarządzaj członkami rodziny. Możesz zaprosić do grupy swoją drugą połówkę oraz dzieci, wprowadzając ich adres Gmail na tej stronie.

Zaproszenie musi zostać zaakceptowane na smartfonie członka rodziny. Następnie na swoim smartfonie przejdź do ustawień grupowych rodziny, otwórz profil dziecka i wybierz jeden z następujących trybów autoryzacji zakupów: Wszystkie treści, Tylko płatne treści, Tylko zakupy w aplikacji lub Zgoda nie jest wymagana.

Od teraz na urządzeniu dziecka trzeba będzie wprowadzać hasło, a na Twoim urządzeniu – zatwierdzać zakup.

Filtrowanie aplikacji i mediów w Google Play

Możesz zablokować dziecku pobieranie gier i piosenek dla dorosłych. W tym celu skorzystaj z narzędzi kontroli rodzicielskiej oferowanych przez Google Play. Uruchom Google Play na smartfonie dziecka, otwórz menu i dotknij Ustawienia → Kontrola rodzicielska.

Wprowadź PIN — taki, który Tobie łatwo będzie zapamiętać, a dziecku trudno zgadnąć. Wymóg podania kodu PIN uniemożliwi dziecku wyłączenie kontroli rodzicielskiej. Po wprowadzeniu kodu PIN możesz wybrać odrębne ograniczenia wiekowe dla gier i filmów oraz muzyki.

Kontrola korzystania z internetu

Aby uniemożliwić nieograniczone korzystanie z internetu — i mieć lepszą kontrolę nad użyciem danych mobilnych — wyłącz użycie tych danych zarówno w ustawieniach smartfona dziecka, jak i poprzez dostawcę operatora. Następnie użyj ustawień smartfona do połączenia go z domową siecią Wi-Fi.

Po wyłączeniu danych mobilnych dziecko teoretycznie będzie miało dostęp do internetu tylko w domu. Nie zapominaj jednak, że darmowe Wi-Fi jest też w bibliotece i u znajomych.

Gdy kupujesz kartę SIM dla dziecka, zapytaj operatora o specjalne plany i opcje dla dzieci — zwykle obejmują one dodatkowe funkcje pozwalające zapewnić im bezpieczeństwo.

Ogranicz czas i treści

Oczywiście zainstalowane na smartfonie Twojego dziecka gry powinny być przeznaczone dla dzieci. Niestety mogą one bez końca grać na swoich urządzeniach. Ograniczenie tego aspektu przy użyciu wbudowanych w system Android narzędzi jest nieco problematyczne, dlatego rozejrzyj się za aplikacjami, które zostały stworzone tylko do tego, np. Kaspersky Safe Kids.

Aplikacja Safe Kids oferuje wiele funkcji, takich jak kontrola lokalizacji i korzystania z sieci społecznościowych, jednak nas interesuje głównie definiowanie ograniczeń uruchamiania aplikacji oraz zabezpieczenie korzystania z internetu. Aplikację Safe Kids należy zainstalować na smartfonie swoim i dziecka w odpowiednim trybie (dziecka i rodzica).

Aplikacja dla dziecka nie ma prawie żadnych ustawień — wystarczy ją zainstalować zgodnie z instrukcją i nadać jej uprawnienia administratora.

Trochę więcej pracy wymaga aplikacja na smartfon rodzica — musisz skonfigurować dla niej kod PIN, dopasować ustawienia i włączyć opcje. Najważniejsze jest filtrowanie niepożądanych stron internetowych i aplikacji wg kategorii i wieku, które znajdziesz odpowiednio w sekcji Internet i Aplikacje.

Teraz ogranicz czas, jaki dziecko spędza na korzystaniu z urządzenia. Możesz mu przydzielić na przykład 15 minut, 1 godzinę lub więcej. Po tym czasie smartfon będzie umożliwiał wykonywanie i odbieranie połączeń, jednak większość pozostałych aplikacji zostanie zablokowana, a na ekranie pojawi się komunikat, że czas korzystania z urządzenia upłynął.

Jeśli Twoje dziecko zwykle nie spędza zbyt wiele czasu na zdjęciach i SMS-owaniu, możesz przydzielić mu ilość czasu dozwolonego dla określonych aplikacji, np. gier. Możesz też całkowicie zablokować dostęp do określonych aplikacji, na przykład przeglądarki innej niż Google Chrome i wbudowanej w system Android (które podlegają funkcji filtrowania zawartości przez program Safe Kids; na pozostałych przeglądarkach funkcja ta nie działa).

Skonfiguruj dodatkowe opcje ochrony

Program Safe Kids zapewnia kompleksową kontrolę rodzicielską, w tym ochronę przed usuwaniem go z urządzenia. Najnowsza aktualizacja zawiera jeszcze inną przydatną opcję — ograniczanie dostępu do ustawień własnych smartfona. Dzięki nim dziecko nie może łączyć się z nieznanymi sieciami Wi-Fi, zresetować czasu systemu ani zmieniać ustawień w inny sposób, jakiego rodzic nie przewidział.

Osobiście do tego celu zalecałem aplikację o nazwie Smart Applock, ale ponieważ teraz Safe Kids również ma taką możliwość, sugeruję zacząć jej używać i nie instalować dodatkowego programu.

Na koniec wspomnę też o blokowaniu ekranu. Włącz go, aby chronić smartfon przed kolegami z klasy i innymi osobami, które mogłyby uzyskać do niego dostęp. Przejdź do ekranu Ustawienia → Bezpieczeństwo lub Ustawienia → Blokada ekranu. Ustal z dzieckiem, aby odblokowywało ekran za pomocą kodu PIN lub wzoru. Ponadto włącz wyświetlanie na ekranie blokady np. Twojego numeru telefonu numer, aby można było się z Tobą skontaktować w przypadku, gdy urządzenie znajdzie osoba obca.

Oczywiście oprogramowanie i ustawienia nie zastąpią wychowania. Zainteresuj się, w jaki sposób Twoje dziecko używa smartfona. Porozmawiaj z nim o ograniczeniach związanych z korzystaniem z internetu czy gier, jednak pamiętaj, że dziecko może znaleźć sposób na obejście Twoich ustawień.