Jak poprawnie wykonywać kopie zapasowe

Choć wiele razy wyjaśnialiśmy, że tworzenie kopii zapasowych ma znaczenie krytyczne, doświadczenie pokazuje, że ludzie nadal uważają, że proces ten jest skomplikowany, i dlatego odkładają go na jutro, na za tydzień czy za miesiąc. Jak należy wykonywać kopie zapasowe? Co musi się w nich znaleźć? Gdzie najlepiej je przechowywać? Mamy tak wiele urządzeń, a tak mało czasu — być może dlatego wykonywanie kopii zapasowych tak często jest odkładane na później.

W dzisiejszym poście omówimy kwestie związane z kopiami zapasowymi w następującej kolejności: kiedy, gdzie, co i jak uwzględniać w zadaniu kopii zapasowej.

Kiedy?

Pytanie pierwsze: jak często robić kopię zapasową swoich danych? Odpowiedź jest dosyć prosta i brzmi — tak często, jak to możliwe. Regularne tworzenie kopii zapasowych zależy od istotności tych danych. Najlepiej jest utworzyć terminarz wykonywania kopii zapasowych, aby były one tworzone w regularnych, częstych odstępach czasu. W idealnym przypadku proces ten powinien być zautomatyzowany — ale o tym powiemy nieco później.

Nie wszystkie dane mają tę samą wartość, a pliki są zmieniane z różną częstotliwością. Zatem jeśli codziennie pracujesz nad dużym projektem, dobrym wyborem będzie aktualizowanie kopii zapasowej każdego dnia i uwzględnianie w niej plików projektu. W ten sposób nie stracisz tygodnia pracy, gdy (a właściwie: kiedy) coś się wydarzy. Z kolei zdjęcia z wyjazdów możesz zgrywać do folderu raz na kwartał, więc możesz go kopiować właśnie wtedy.

Gdzie?

Główną zasadą w kwestii miejsca przechowywania kopii zapasowych jest to, że musi ono być odizolowane od głównego systemu, w którym znajdują się dane. Tylko wtedy można mieć pewność, że dane te będą bezpieczne, gdy urządzenie zostanie zaatakowane przez kryptoransomware. Do trzech najpopularniejszych opcji należą: dysk USB lub zewnętrzny dysk twardy, urządzenie NAS i pamięć w chmurze. Wybór zależy od indywidualnych preferencji.

Dysk USB jest kompaktowy i wygodny w przenoszeniu, lecz częste zapisywanie na nim może doprowadzić do szybszego zużycia żywotności pamięci. Wobec tego jego największą wadą jest brak możliwości przewidzenia feralnego dnia. Co więcej, te małe urządzenia można łatwo złamać lub zgubić, więc nie można ich polecić jako narzędzi do wykonywania regularnych kopii zapasowych ani do wykorzystywania ich jako pamięci trwałej. Mimo to stanowią one wygodne narzędzia pomocnicze.

Zaletą zewnętrznych dysków twardych jest ich duża pojemność przechowywania i stosunkowo niewielki koszt za gigabajt. Jeśli chodzi o minusy, nie są one zbyt poręczne. Co więcej, podobnie jak w przypadku dysków flash ich terminarzem wykonywania kopii zapasowych należy zarządzać niezależnie. Ponadto za każdym razem, gdy chcemy skopiować dane, należy je fizycznie podłączyć. Kolejną wadą jest fakt, że mają one niską odporność — na przykład na upadek, więc należy obchodzić się z nimi ostrożnie.

Urządzenia NAS to w rzeczywistości małe komputery zawierające dyski twarde, z którymi można się podłączyć poprzez sieć lokalną. Umożliwiają one skonfigurowanie wykonywania kopii zapasowych w sposób automatyczny, dzięki czemu nie trzeba o nich pamiętać — jest to niezmiernie wygodna funkcja. Największą ich wadą jest… cena. Ponieważ urządzenia NAS są komputerami, kosztują podobnie. Wymagają one również konfiguracji, aby nie można było uzyskać do nich bezpośredniego dostępu z komputera, jak w przypadku dysku sieciowego: po przedostaniu się do komputera wiele programów szyfrujących potrafi szyfrować również zasoby sieciowe.

Pamięć w chmurze do doskonały wybór, jeśli chodzi o mobilność i dostęp do plików z każdego urządzenia, w dowolnym miejscu na świecie. Trzeba jednak pamiętać, że chmura to tak naprawdę komputer jakiejś osoby, więc jeśli zdecydujesz się na to rozwiązanie, upewnij się, że oddajesz dane w dobre ręce. Co więcej, kopia zapasowa w chmurze będzie fizycznie poza Twoim zasięgiem — i ktoś może próbować uzyskać do niej dostęp. Zatem wybierając tę metodę, zwróć uwagę na to, czy (a) usługa wykorzystuje szyfrowanie i (b) połączenie używane do przesyłania danych między Twoim komputerem a usługą jest bezpieczne.

Co?

Każde używane przez Ciebie urządzenie powinno być poddawane kopii zapasowej: komputery, laptopy, smartfony, tablety, a nawet przenośne konsole do gry — jeśli jest taka możliwość. Tworzenie kopii zapasowej smartfona jest tak samo ważne jak tworzenie kopii zapasowej komputera. Większość z nas robi zdjęcia smartfonem, a nie wszystkie z nich można później odzyskać z komputera czy Instagrama.

Na szczęście mobilne systemy operacyjne oferują możliwość tworzenia kopii zapasowej zawartości, danych i ustawień smartfonów. Kopie na urządzeniach z systemem iOS są tworzone w usłudze iCloud lub, po podłączeniu ich do komputera, w lokalnym folderze iTunes. iCloud oferuje 5 GB pamięci za darmo, za kolejne gigabajty Apple wymaga uiszczenia opłaty. W Androidzie niektóre dane można kopiować na serwery Google’a — w ustawieniach należy włączyć opcję „Utwórz kopię zapasową danych”.

My zalecamy skonfigurowanie kopii zapasowych obejmujących co najmniej system i ustawienia aplikacji. Telefon może zostać zgubiony, skradziony lub w jakiś sposób ulec uszkodzeniu, a dobra kopia zapasowa zaoszczędzi nie tylko istotne dane, ale także pozwoli skonfigurować nowe urządzenie w zaledwie kilka minut (a nie godzin).

Jak?

Jak wspomnieliśmy, zadanie tworzenia kopii zapasowych powinno być zautomatyzowane. Choć istnieje wiele takich rozwiązań, my naturalnie polecamy korzystanie z komponentu Kopia zapasowa dostępnego w naszym produkcie Kaspersky Total Security. Umożliwia on konfigurację całego zadania zgodnie z własnymi potrzebami.

Najpierw należy wybrać pliki, które chcesz umieścić w kopii zapasowej (co): wszystko, zdjęcia i obrazy, filmy lub muzyka. Możesz również wybrać poszczególne foldery, których pliki będą umieszczane w kopii zapasowej.

Możesz również wybrać, gdzie kopia zapasowa ma być zapisywana: w bezpiecznej pamięci w chmurze, na dysku zewnętrznym czy w urządzeniu NAS.

Na końcu wystarczy zdefiniować to, kiedy zadanie to ma być wykonywane — czyli ustalić harmonogram: na żądanie, codziennie, co miesiąc lub co określony czas.

Bez względu na to, czy zdecydujesz się na ręczne wykonywanie kopii zapasowych, czy zaufasz systemowi, najważniejsze jest to, że zaczniesz działać. Czas spędzony na zabezpieczeniu danych przed utratą jest dobrze wykorzystany — w końcu przypadki się zdarzają, a te niekorzystne pojawiają się zwykle w najgorszym możliwym momencie.