8 zabawnych faktów na temat faksu

1. Faks powstał wcześniej niż telefon

Szkocki wynalazca Alexander Bain uzyskał w 1843 r. patent na projekt telegrafu elektrycznego, który miał być wykorzystywany do przewodowego przesyłania obrazów. Wiele lat później — w 1876 r. — Alexander Bell (inny Szkot, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych) zdobył pierwszy patent dla telefonu.

Faksy weszły do powszechnego użycia znacznie wcześniej niż telefony. W latach 1860 na linii Paryż-Marsylia i Paryż-Lyon włoski inżynier Giovanni Caselli skonfigurował swój pantelegraf — prawdziwą maszynę do wysyłania faksów, chociaż z bardzo ograniczonymi możliwościami. W tym samym czasie w Rosji położono eksperymentalną linię faksową, łączącą pałace cesarskie w Petersburgu i Moskwie. Pierwsze komercyjne linie telefoniczne powstały dekadę później, w 1877 r.

2. Myślisz, że nikt nie używa faksu? Mylisz się!

Wprawdzie faksy wyszły z mody wiele lat temu, ale nigdy nie wyszły całkowicie z użycia: wejdź na stronę dowolnej dużej firmy lub agencji rządowej, kliknij łącze „Kontakt”, a z pewnością zobaczysz numer faksu. Oznacza to, że w organizacji znajduje się w pełni funkcjonalna maszyna faksowa — nawet jeśli jest nieco przykurzona. A może nawet jest ich kilka.

3. Faksy nadal są bardzo popularne w Japonii

Sceptycy, którzy nie wierzą, że faksy nadal są w użyciu, mogą wyszukać w internecie działające numery faksów. Zapytanie to zwraca ponad 400 milionów wyników w j. angielskim, niewiele poniżej 50 milionów w j. rosyjskim i aż 300 milionów dotyczących Japonii.

Okazuje się, że w Japonii nadal regularnie korzysta się z faksu — i to nie tylko w organizacjach, ale także prywatnie. Szacunki są różne, jednak z ogólnych informacji wynika, że faksy nadal są wykorzystywane w 40-50% gospodarstw domowych w tym kraju.

4. Standard transmisji faksem był aktualizowany po raz ostatni w 2005 r.

Dokument, który definiuje protokół faksowy, nosi nazwę ITU-T Recommendation T.30. Został on utworzony w 1985 r. i reguluje działalność producentów do dziś. Od tamtej pory opublikowano ponad kilkadziesiąt nowych wersji i poprawek, a ostatni z nich jest datowana na 2005 r.

A gdybyście zapomnieli, w 2005 r. najnowocześniejszym systemem operacyjnym był Windows XP, najfajniejszą przeglądarką był Internet Explorer 7, a najbardziej popularnym na świecie telefonem mobilnym była Nokia 1110.

5. Urządzenia faksowe mogą przesyłać kolorowe obrazy

Niewiele osób wie, że faksem można przesyłać nie tylko czarne i białe obrazy, ale również kolorowe. Funkcja ta pojawiła się w wersji wspomnianego wyżej standardu T.30 udostępnionej w 1996 r. Co więcej, czarno-białe faksy są przesyłane w formacie TIFF, tymczasem faksy kolorowe używają JPEG.

Oczywiście nie wszystkie urządzenia produkowane po 1996 r. mogą przesyłać i drukować w pełnej gamie kolorów — dostępność tej funkcji zależy od modelu. Jednak wiele dzisiejszych urządzeń jest w nią wyposażone.

6. Nowoczesne faksy to coś znacznie więcej

Większość organizacji prawdopodobnie porzuciło swoje specjalne urządzenia do przesyłania faksów dawno temu na rzecz bardziej nowoczesnych urządzeń, znanych jako urządzenia wielofunkcyjne (ang. Multi Function Product, MFP) lub wszechstronne (ang. All-In-One, AIO), które łączą w sobie drukarkę, skaner, ksero i faks.

Urządzenia te są w zasadzie komputerami. Po pierwsze, są podłączone do linii telefonicznej w celu otrzymywania i wysyłania faksów. Po drugie, są często połączone z siecią domowa lub firmową w celu ułatwienia drukowania i skanowania.

7. Aby zaktualizować oprogramowanie urządzenia wielofunkcyjnego, należy je… wydrukować

Najważniejszą funkcją urządzeń wielofunkcyjnych jest drukowanie. Wszelkie polecenia, które wysyła do nich komputer, są przetwarzane jak zadania drukowania. Odnosi się to również do aktualizacji oprogramowania układowego (ang. firmware) — one także są wysyłane jako polecenie druku. Jak wiadomo, użytkownik musi tylko pobrać ze strony internetowej producenta program odpowiedzialny za aktualizację oprogramowania układowego. W rzeczywistości zasadniczo tak to się właśnie odbywa; firmware to coś w rodzaju „wydruku”.

8. Urządzenia faksowe mogą zostać użyte do zhakowania sieci firmowej

Podczas konferencji DEF CON 26 badacze Yaniv Balmas i Eyal Itkin przedstawili raport zatytułowany żartobliwie „What the Fax?„, w którym zaprezentowali, jak można zhakować faks przy użyciu połączenia telefonicznego. Modelem doświadczalnym w tym badaniu było tanie urządzenie wielofunkcyjne firmy HP.

Chociaż chwilę trwało, zanim badacze sprawdzili oprogramowanie układowe wspomnianego urządzenia, wreszcie znaleźli lukę w module systemu operacyjnego odpowiedzialnym za przetwarzanie plików JPEG otrzymywanych faksem. Wykorzystując tę lukę, mężczyźni przejęli pełną kontrolę nad urządzeniem przy użyciu odbieranego faksu. Aby zaprezentować potencjalne konsekwencje, badacze użyli eksploita EternalBlue (znanego z takich ataków jak WannaCry czy NotPetya) i zainfekowali nim komputer podłączony do tej samej sieci co urządzenie.

Badacze oczywiście poinformowali o swoich wnioskach firmę HP. Ta na szczęście potraktowała lukę poważnie, przypisując jej status krytycznej, i niezwłocznie udostępniła załatane oprogramowanie dla podatnych urządzeń.

Nawiasem mówiąc, na liście tej znajduje się około stu urządzeń, więc jeśli korzystasz z urządzenia wielofunkcyjnego z wbudowaną funkcją faksu firmy HP, zalecamy zastosowanie tych aktualizacji. A jeśli już będziesz to robić, pomyśl, czy naprawdę musisz korzystać z tak starych metod komunikacji. Może czas odesłać je do przeszłości?