Świąteczna gorączka a obawa o bezpieczeństwo haseł: jak zarządzać pieniędzmi w internecie w te święta

Metodologia

Celem badania pt. „Kaspersky Lab Global IT Security Risks Survey 2018” było sprawdzenie, jakie podejście mają konsumenci do swoich pieniędzy oraz bezpieczeństwa finansów w internecie.

W badaniu wzięło udział 12 448 osób z 22 krajów.

Kluczowe wnioski

* Co trzecia osoba (31%) nie zawsze pamięta swoje dane logowania bankowości internetowej.

* Co piąta osoba (20%) przechowuje swoje internetowe wyciągi finansowe i hasła na urządzeniu.

* W efekcie co czwarty kupujący (26%) traci pieniądze w wyniku incydentu finansowego online bez możliwości ich odzyskania.

* 54% klientów bardziej martwi się o to, że cyberprzestępcy uzyskają dostęp lub ukradną ich dane dostępowe do finansów, niż o bezpieczeństwo informacji prywatnych (np. adres zamieszkania czy wrażliwe zdjęcia)

* 46% ankietowanych częściej dokonywałoby płatności przez internet, gdyby mieli poczucie, że dane logowania są lepiej chronione.

Wprowadzenie

Korzystanie z ofert ulubionych sprzedawców internetowych szybko stało się najwygodniejszym sposobem na zakup najpotrzebniejszych rzeczy. Szybka dostawa, wyjątkowe okazje i możliwość darmowego zwrotu sprawiły, że zakupy w internecie stały się przyjemnym i istotnym elementem naszego życia. Szacuje się, że trzy czwarte osób kupiło coś kiedyś w internecie. Ostatnio bardzo popularne stało się nawet samo wyszukiwanie produktów: niemal wszyscy to robią podczas przerwy w pracy, jadąc do niej lub w trakcie oglądania telewizji.

W związku z tym nic dziwnego, że sprzedawcy próbują zachęcić nas do zakupów, publikując swoje najlepsze wyprzedaże w internecie. A ponieważ w poprzednim okresie bożonarodzeniowym (2017 r.) mieszkańcy zaledwie 5 krajów wydali aż 747 mld funtów, wydawanie pieniędzy w internecie ma ogromne znaczenie dla sprzedawców, którzy mają zamiar zarobić podczas tegorocznych świąt.

Wydawanie pieniędzy w internecie znacząco ułatwia rozkwit handlu elektronicznego; każdy może znaleźć swojego sprzedawcę marzeń oferującego artykuły spożywcze, upominki czy usługi. Możliwości są nieograniczone, a wybór opcji płatności stale rośnie.

Jednak nie zawsze tak było. Na przykład przez ostatnie 15 lat strona aukcyjna eBay niezależnie od oferowanych opcji zachęcała zarówno kupujących, jak i sprzedawców do używania serwisu PayPal. Większość sprzedawców cieszy się, że skoro mamy do wyboru różne formy płatności, czujemy się bardziej komfortowo, więc nie myślimy o skorzystaniu z innego sklepu. Teraz mamy znacznie większy wybór w kwestii płatności za towary i usługi: mamy do dyspozycji karty płatnicze, przelewy finansowe, kryptowalutę czy punkty lojalnościowe.

Z jednej strony tak szeroki wachlarz opcji płatności daje nam większą elastyczność, ale z drugiej strony przysparza nam także wiele kłopotów w kwestii ochrony naszych informacji w wielu miejscach. Jak wskazują dane Kaspersky Lab, 60% klientów obawia się oszustw związanych z bankowością online. Większość ludzi posiada wiele kont umożliwiających zakupy w internecie, cyfrowych portfeli, systemów punktów dodatkowych, a także wiele danych logowania. Zapamiętanie każdego kodu PIN i hasła stanowi duże wyzwanie. Część osób nie może sobie nawet przypomnieć adresu e-mail, który został podany podczas zakładania konta u konkretnego sprzedawcy.

Porozmawialiśmy z ludźmi na całym świecie, którzy zmagają się z tymi problemami, i sprawdziliśmy, jak zarządzają oni swoimi finansami online: jakie mają podejście do cyberzagrożeń finansowych, jak bezpieczne są ich pieniądze i jak cenią swoje informacje wrażliwe. W niniejszym raporcie opiszemy zagrożenia, na które ludzie muszą być gotowi podczas dokonywania transakcji w internecie, co robią na rzecz ochrony swoich danych logowania oraz jakie zagrożenia wg nich mogłyby sprawić, że ich ciężko zarobione pieniądze trafiłyby w obce ręce.

Uwielbiamy kupować online, ale czy nasze pieniądze są bezpieczne?

Zakupy stały się jedną z najpopularniejszych aktywności w internecie, częściej wykorzystywana jest jedynie poczta e-mail. Większość z nas kupuje w internecie przy użyciu laptopów lub komputerów stacjonarnych, jednak coraz częściej używane są również smartfony, ponieważ sprzedawcy tak dopasowują swoje strony internetowe, aby wygodnie się z nich korzystało również na urządzeniach mobilnych. Co ciekawe, dostawcy płatności dbają również o komfort zakupów za pośrednictwem urządzeń inteligentnych. Ogólnie zakupy przebiegają teraz szybko i bezproblemowo.

Można śmiało rzec, że zakupy w internecie są już normą. W związku z tym cyberprzestępcy są gotowi wykorzystać każdą okazję, w której ktoś nie zadbał właściwie o swoje bezpieczeństwo. Przykładów nie trzeba szukać daleko, aby zobaczyć, jak podatne na rozpowszechnianie w internecie są nasze informacje. W październiku 2018 roku hakerzy uzyskali dostęp do szczegółowych informacji o kontach klientów amerykańskiego oddziału banku HSBC w ramach wyrafinowanego włamania, które dotknęło setek tysięcy osób. To doskonale pokazuje, jak ważne jest posiadanie kontroli nad własnym bezpieczeństwem — aby nasze informacje były odpowiednio chronione, nie warto liczyć na to, że zadba o nie druga strona. Skoro w tej kwestii zawodzą nawet duże banki, co możemy sami zrobić, aby zminimalizować ryzyko zostania ofiarą?

Prawie każda osoba, która używa internetu, ma świadomość, że cyberzagrożenia istnieją. Są one nieodłącznym elementem aktywności w internecie, a 9 na 10 osób ma świadomość, że wyciek informacji może doprowadzić do strat finansowych. Dla niemal dwóch trzecich (60%) ankietowanych świadomość ta wywołuje obawę odnośnie zagrożeń dla naszych finansów w internecie. Ludzie nie chcą być podatni na atak — nie chcą być potencjalną ofiarą, której znikną pieniądze z konta.

W rzeczywistości tak bardzo martwimy się o kradzież pieniędzy w internecie, że przekładamy zabezpieczanie informacji szczegółowych związanych z naszymi finansami nad ochronę wrażliwych i osobistych informacji, takich jak prywatne zdjęcia. Ponad połowa zapytanych przez nas osób przyznała, że spośród wszystkich aspektów cyfrowego życia najbardziej martwi się o to, że cyberprzestępcy uzyskają dostęp do danych logowania. Innymi słowy, znacznie gorsza byłaby sytuacja, gdyby cyberprzestępca poznał dane dotyczące karty płatniczej, niż gdyby uzyskał dostęp do kłopotliwych zdjęć.

Część obaw wiąże się też z problemem z zapamiętaniem wielu haseł i kodów PIN, których potrzebujemy do przeprowadzania transakcji online. Aby nie zapomnieć słów i liczb, które odblokowują nasza konta i finanse, narażamy je na wyciek. Przyczyna leży w naszych nawykach: w szkole uczymy się zapisywać ważne informacje, takie jak daty historyczne czy wzory matematyczne, aby łatwiej je zapamiętać. Niestety zapisywanie danych logowania do bankowości online naraża nas na zagrożenia. Zapisywanie kodu PIN do karty płatniczej w notatniku lub zapisywanie w laptopie danych logowania do konta bankowego może jeszcze bardziej narazić nas na atak i w efekcie na utratę finansów.

Na szczęście przechowywanie w urządzeniu danych logowania do systemów płatności nie jest powszechną praktyką, gdyż większość z nas ma świadomość, że jeśli urządzenie zostanie zgubione lub skradzione, dane te mogłyby z łatwością zostać przejęte. Jednak według badania jedna piąta osób (20%) nadal zapisuje informacje związane z bankowością na swoich smartfonach lub innych urządzeniach. Takie zapisywanie danych logowania stwarza zagrożenie, że wpadną w złe ręce.

Jak wydajemy nasze pieniądze?

Wspomnieliśmy już, że dziś stosunkowo łatwo jest przeprowadzać transakcje online. Mając tak szeroki wybór, jak najczęściej płacimy? Tu prym wiedzie od dawna korzystanie z karty płatniczej. To pierwsza opcja, którą większość sprzedawców prezentuje nam podczas realizacji procesu płatności. Ponadto jesteśmy przyzwyczajeni do używania ich w sklepach stacjonarnych. Ponieważ kupujemy prezenty w grudniu, wielu z nas użyje domyślnie karty — według naszego badania 4 osoby na 5 (81%) użyły jej w celu dokonania zakupu online.

Mimo że płatności przy użyciu karty królują w internecie wiele osób szybko przyzwyczaiło się do korzystania z innych metod płatności za zakupy. Widoczny jest duży wzrost popularności e-portfeli (takich jak PayPal), a wielu sprzedawców i wiele stron aukcyjnych zachęca klientów do używania ich zamiast kart i przelewów.

Oprócz wielu możliwości w zakresie płatności jesteśmy również nagradzani za wydawanie pieniędzy poprzez różne bonusy i schematy programów lojalnościowych, które zachęcają nas do wydawania więcej. Ponad połowa (53%) respondentów przyznaje, że używa tych usług, często mając poczucie, że nabywa towary i usługi za darmo. Za częste zakupy i udostępnianie informacji osobistych — od szczegółów finansowych po zainteresowania — sprzedawcy nagradzają kupujących punktami i rabatami na kolejne zakupy.

Czy kiedykolwiek zapamiętamy wszystkie nasze hasła?

Często mówi się, dobrze jest mieć wybór. Od menu w restauracji po subskrypcję kanałów telewizyjnych, marki i firmy oferują nam wiele różnych opcji, abyśmy mogli żyć tak, jak chcemy. Niemniej jednak jeśli chodzi o ochronę naszej naszych finansów online, nie zawsze tak jest. Ponieważ różnorodność metod płatności zwiększa się, mamy też większy wybór, a więc jako kupujący musimy zapamiętać wszystkie dane logowania, które zabezpieczą nasze pieniądze.

Z naszego badania wynika, że wielu z nas ma kłopoty z zapamiętaniem haseł, więc nic dziwnego, że mamy również problem z przypomnieniem sobie każdej strony internetowej lub portalu, na których używaliśmy naszych informacji finansowych, lub osób, którym zapłaciliśmy za pośrednictwem transakcji online. Na przykład mniej niż połowa (48%) ankietowanych przyznaje, że potrafi przypomnieć sobie informacje logowania do wszystkich stron internetowych, na których osoby te dokonywały płatności. Trudno sobie wyobrazić, ile czasu trzeba by poświęcić, aby usunąć informacje związane z kartą płatniczą ze stron sprzedawców, gdy nie wiemy, jak się zalogować. Jeszcze trudniejsze może okazać się panowanie nad wszystkimi stronami i usługami, na których zapisaliśmy nasze informacje finansowe typu konto e-portfela czy karty płatniczej. W rzeczywistości tylko 38% osób pamięta wszystkie miejsca, w których dokonywali płatności online.

Bardziej niepokojące jest to, że — jak wynika z badania Kaspersky Lab — jedna na trzy osoby (31%) nadal ma problem z zapamiętaniem swoich danych logowania do bankowości online, przyznając, że albo je zapomniała, albo nawet nie próbowała ich zapamiętać. Kupowanie prezentów świątecznych nie wiedząc, ile pieniędzy ma się w rzeczywistości na swoim koncie, jest ryzykowne. Zmusza to ludzi do przywracania lub zmiany tych danych logowania, aby zarówno uzyskać dostęp do swoich pieniędzy, jak i zapewnić im bezpieczeństwo

Zapisywanie się do serwisów subskrypcji również jest niewiarygodnie kuszące, ponieważ daje szybki dostęp do naszych ulubionych programów telewizyjnych, filmów i produktów na żądanie. Lecz chociaż rejestracja jest bardzo łatwa, śledzenie wydawanych pieniędzy może sprawiać trudności. 32% zapytanych przez nas osób nie zawsze pamięta każdą usługę lub płatność automatyczną (polecenie zapłaty), do jakiej się zapisali. Zapisanie się do usług streamingowych czy otrzymywania magazynów internetowych może szybko prowadzić do utraty kontroli nad kosztami.

Czy nasze pieniądze są bezpieczne?

Często zdarza się, że tak bardzo chcemy kupić dany produkt, że nie zastanawiamy się, czy strona, na której kupujemy, jest bezpieczna. Gdy widzimy idealny prezent dla kogoś na święta, niewielu z nas sprawdzi, czy nasze konto nie zostało zhakowane. W rzeczywistości tylko co piąty (20%) ankietowany stwierdził, że wie, na co zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że dana strona internetowa jest bezpieczna, a jedna na dziesięć (13%) osób ma nawet specjalne konto bankowe lub kartę, której używa do zakupów, które mogą stwarzać jakieś ryzyko.

Mimo wzrostu tendencji w zakresie płatności online nadal niewielu z nas ma zaufanie do transakcji przez internet. Według statystyk firmy Kaspersky Lab ponad połowa (52%) osób martwi się o to, że może paść ofiarą podczas zakupów lub przeprowadzania transakcji finansowych w internecie. Bez względu na to, czy płacimy sprzedawcy za nową koszulkę, czy zwracamy znajomemu za obiad, niewielka większość z nas chciałaby, aby odbywało się to bezpieczniej. Badanie ujawniło również, że niemal połowa (46%) osób byłaby bardziej szczęśliwa, częściej płacąc przez internet — gdyby transakcje finansowe byłyby solidnie chronione.

Obawy te są uznawane za uzasadnione, jeśli zostały usłyszane od znajomych lub członków rodziny, którym skradziono pieniądze, lub gdy sami doświadczyliśmy cyberprzestępstwa. W okresie świątecznym więcej pieniędzy wydajemy w internecie, a zagrożenia mogą czaić się na każdym rogu. Jeden kupujący na trzech (32%) przyznaje, że doświadczył incydentu finansowego w zeszłym roku. W efekcie wielu z nich (26%) zostało bez pieniędzy i nie uzyskało zwrotu od żadnego dostawcy płatności czy sprzedawcy.

Na szczęście znaczna większość (82%) osób wierzy, że najważniejszą usługą, do której należy wybrać silne hasło, jest bankowość internetowa. Nasza ankieta pokazała również, że konsumenci są zdecydowani strzec swoich finansów, a w przypadku napotkania w internecie zagrożenia wielu z nich zmienia swoje dane logowania — hasła i kody PIN — aby ich pieniądze nie trafiły w niepożądane ręce.

Jak bezpiecznie kupować prezenty w te święta?

Dla wielu z nas sezon świąteczny to czas radości i spędzania czasu z ludźmi, których kochamy. Według prognoz w tym roku nastąpi rekordowo duża liczba zakupów świątecznych w internecie, a miliony osób założą nowe konta i skorzystają z różnych metod płatności. Powinien być to okres, z którego wszyscy się cieszymy. Jednak prawda jest taka, że wielu z nas ma kłopot z zapamiętaniem wszystkich adresów e-mail i haseł, które dają nam dostęp do tych usług. Trudno się łudzić, że skorzystamy ze wszystkich ulotnych okazji, jeśli nie wiemy, jak się zalogować.

Nadal zapisujemy na kartce lub w oddzielnym miejscu nasze dane logowania — co naraża nas na ryzyko ich wykorzystania przez inne osoby — albo zwyczajnie resetujemy nasze hasła, gdy potrzebujemy uzyskać dostęp, ponieważ nawet nie próbujemy ich zapamiętać. Aby uwolnić się od tych nawyków, potrzebujemy rozwiązań, które zmniejszą zagrożenie i zapewnią naszym pieniądzom bezpieczeństwo. Można polegać na sprzedawcy, u którego kupujemy, ale praktyczniejszym i wygodniejszym rozwiązaniem jest zadbanie o siebie we własnym zakresie dzięki specjalnym rozwiązaniom zabezpieczającym.

Zakupy w internecie są przyjemne i umożliwiają nabycie w dobrych cenach różnych rzeczy — wygodnie i bez konieczności fizycznej wizyty w sklepie. Jeśli ludzie będą przyjmować postawę proaktywną, na przykład poprzez regularną zmianę swoich haseł, będą potrzebować pomocy w zapamiętaniu wszystkich tych ważnych informacji.

• Kaspersky Total Security – rozwiązanie wyposażone w moduł „Bezpieczne pieniądze”, które chroni dane finansowe poprzez otwieranie bezpiecznej przeglądarki przy każdych zakupach online.
• Kaspersky Password Manager – narzędzie pomagające chronić życie prywatne, łącznie z danymi finansowymi. Zapewnia kupującym bezpieczny dostęp do ich haseł, kodów PIN oraz kluczowych danych uwierzytelniających, w każdym miejscu i na każdym urządzeniu – zapewniając szybką i bezpieczną realizację płatności.

Dzięki takim rozwiązaniom wszyscy możemy cieszyć się z zakupów i mamy większą swobodę, dzięki czemu w nadchodzące święta nie będziemy martwić się o nasze hasła.