25 października 2001 roku Microsoft wydał swój najnowszy system operacyjny: Windows XP. Zaledwie w trzy dni gigant z Redmond sprzedał ponad 300 000 pudełek z XP. Nowy system zaskoczył licznymi miłymi niespodziankami – przebudowany interfejs, zintegrowane oprogramowanie nagrywające płyty CD, funkcja wygładzania czcionek ClearType przydatna podczas pracy na wyświetlaczach LCD, podgląd obrazów i faksów, szybkie przełączanie użytkowników to tylko niektóre z nowości. W międzyczasie pod maską nowego systemu operacyjnego wprowadzono rewolucyjne zmiany: jądro systemu XP opierało się na stabilniejszej i bezpieczniejszej architekturze NT klasy korporacyjnej (w porównaniu do Windows 95/98). To połączenie stabilnego jądra i ulepszonego, wzbogaconego interfejsu sprawiło, że XP był najbardziej popularnym systemem operacyjnym Microsoftu przez kolejną dekadę. Microsoft przedłużył wsparcie dla XP do 12 lat (standardowo jest to 10 lat) i opublikował trzy duże Service Packi, które miały znacznie ulepszyć i zaktualizować omawiany system. Lecz wszystko, co dobre, ma swój koniec – tak też jest z Windowsem XP, dla którego wsparcie zostało wstrzymane 8 kwietnia 2014 roku.

Koniec tego wszystkiego?

„Koniec przedłużonego wsparcia” ogłoszony przez przedstawicieli Microsoftu może brzmieć przerażająco, ale co to dokładnie znaczy? Minęły lata, odkąd Microsoft dodał do XP nowe funkcje, a wczoraj dostępna była ostatnia łata dla nowych luk i zagrożeń bezpieczeństwa. Ty możesz wciąż korzystać z XP, ale nowych aktualizacji już nie będzie, co oznacza, że wszystkie kwestie bezpieczeństwa zostaną pozostawione „na pastwę losu”. To wszystko sprawia, że Twój komputer jest teraz znacznie bardziej narażony na ryzyko infekcji.

Windows XP nie przestanie funkcjonować, ale Microsoft nie będzie już zajmował się kwestią jego bezpieczeństwa

XP-Apocalypse, znana także jako XPocalypse lub XPiration, to prognoza niektórych ekspertów przewidująca pojawienie się sporej liczby problemów dla wielu systemów korporacyjnych i wbudowanych rozwiązań działających wciąż na XP. Na przykład, według firmy NCR, która jest producentem bankomatów, system XP jest używany na 95% takich maszyn, a tylko jedna trzecia z nich posiada nowsze jego wersje.

Wygląda więc na to, że bezpieczeństwo tych urządzeń zostało skazane na ogromną próbę starcia z poważnymi zagrożeniami. Gdy Microsoft załata w maju nowy zestaw luk bezpieczeństwa w systemie Windows 7/8, jest całkiem prawdopodobne, że przestępcy go przeanalizują i znajdą błędy wciąż obecne w XP, ale które nie będą już regularnie aktualizowane. Mając tę świadomość, włamywacze znajdą nowsze sposoby na przedostanie się do systemów XP. Biorąc pod uwagę to, że wiele urządzeń z systemem XP jest wykorzystywane do kontrolowania bankomatów, sprzętu medycznego, systemu oświetleniowego i innych, zniszczenia dokonane przez cyberprzestępców mogą być … cóż, może nie apokaliptyczne, ale na pewno znaczne.

Firmy, które podpisały z Microsoftem umowę na dalsze wsparcie techniczne dla XP, mogą uniknąć tego losu. Wprawdzie nie ma oficjalnej ceny, ale według niektórych źródeł roczna usługa wsparcia dla XP może kosztować przedsiębiorstwo od 600 tysięcy do 5 milionów dolarów. Dla zwykłych ludzi jest to nieosiągalne.

Koniec jest blisko

Można narzekać na niechęć Microsoftu do aktualizowania 10-letniego systemu operacyjnego przez kolejne pięć lat za darmo. Ale dbanie o bezpieczeństwo XP staje się coraz większym wyzwaniem. Nie z powodu pewnych błędów czy luk: zwyczajnie system ten nie był od początku tworzony w taki sposób, jeśli chodzi o zasady programowania, aby był zdolny do ochrony systemu przed dzisiejszymi zagrożeniami. Z tego powodu XP jest bardziej podatny na zagrożenia. Microsoft sam przyznał, że na każde 1 000 systemów przeskanowanych antywirusem 9 zainfekowanych działało na XP.

Liczba ta jest dwa razy większa niż jeśli chodzi o zainfekowane komputery Windows 7 i cztery razy większa niż zarażone komputery z Windows 8. Nie jest to specjalnie zaskakujące – oba nowe systemy powstały w 21 wieku, gdy działania cyberprzestępców przybrały na sile i fakt ten był brany pod uwagę podczas programowania systemu operacyjnego. Windows XP, nawet z service packami służącymi do poprawienia bezpieczeństwa, ciągle był zagrożony. W ciągu kilku lat działania XP załatano 726 luk, z których 10 zostało naprawionych w roku opublikowania systemu, a 101 w 2011 roku.

Życie z XP

Według najnowszego raportu NetMarketshare aż 27% działających komputerów wciąż posiada zainstalowany system  XP. Wprawdzie jest to o 10% mniej niż w zeszłym roku, jednak ci, którzy z jakiegokolwiek powodu nie pożegnają się ze starym dobrym XP, wszyscy będą „jechać na tym samym wózku”. Mamy dla nich kilka rad.

• Nie ma nic lepszego niż upgrade. Jeśli możesz przenieść się na nowszy i bezpieczniejszy system operacyjny, najwyższy czas, aby to zrobić;
• Ci, którzy z jakichś powodów (użytkownicy z odziedziczonymi komputerami lub niekompatybilnym oprogramowaniem) będą kontynuować życie z XP, muszą bezwzględnie zainstalować pełną paczkę aktualizacji przez Windows Update;
• Większość zagrożeń atakuje przez internet. Dobrym pomysłem jest, aby wszystkie komputery z XP całkowicie odłączyć od Sieci lub przynajmniej ograniczyć ich połączenie z internetem;
• Produkty firmy Microsoft służące do korzystania z internetu, takie jak Internet Explorer, Windows Mail i inne, muszą zostać zastąpione aplikacjami firm trzecich, na przykład Google Chrome lub Mozilla Firefox;
• Java i Flash muszą zostać wyłączone. Jeśli są one wymagane do pracy z komputerem, należy wyłączyć ich automatyczne uruchamianie. To samo dotyczy aplikacji Adobe Reader, ponieważ pliki PDF są często wykorzystywane do włamywania się do systemu;
  Ponieważ Microsoft wycofał się z zadania ochrony XP, musisz uważać. Ale my możemy pomóc!

• Ochrona przed szkodliwym oprogramowaniem staje się kwestią krytyczną i zwykły antywirus nie wystarczy – trzeba zastosować silniejsze kompleksowe rozwiązanie bezpieczeństwa chroniące przed wszystkimi rodzajami zagrożeń. Bez fałszywej skromności zalecamy Kaspersky Internet Security, ponieważ nasz produkt ma kilka ważnych cech, poza najwyższej jakości algorytmem wykrywania zagrożeń: dla użytkowników XP szczególnie przydatna będzie technologia automatycznej ochrony przed exploitami, która wykrywa dziurawe aplikacje i chroni je przed szkodliwym oprogramowaniem. Inteligentną ochronę zastosowano także w technologii ZETA Shield, która potrafi wyszukiwać nieprawidłowy kod w nietypowych lokalizacjach, łącznie z plikami graficznymi lub dokumentami pakietu Office;
• Aby zapewnić dodatkową ochronę, rozsądne może być ograniczenie dozwolonych aplikacji do białej listy zaufanych programów. Każde oprogramowanie, które nie będzie znajdowało się na liście, będzie zablokowane. W funkcję taką wyposażone są nasze produkty dla domu i dla biznesu.

Mimo zakończenia oficjalnego wsparcia, aż 27% działających komputerów wciąż posiada zainstalowany system Windows XP

I kolejny fakt, który może być istotny dla użytkowników systemu XP: w przeciwieństwie do firmy Microsoft, Kaspersky Lab nie przestanie wspierać tego systemu. Przynajmniej przez kolejne dwa lata nasze obecne oraz przyszłe produkty będą kompatybilne z XP i będą chronić użytkowników przed najnowszymi zagrożeniami.

Przynajmniej przez kolejne dwa lata nasze obecne oraz przyszłe produkty będą kompatybilne z XP i będą chronić użytkowników przed najnowszymi zagrożeniami