Listopad rozpoczyna najgorętszy okres zakupów w roku. Wszystko zaczyna się 11 listopada, który w Chinach jest świętowany jako Dzień singli. Z czasem przemienił się on w jeden z najpopularniejszych na świecie dni zakupów w sklepach internetowych i stacjonarnych. Zaraz po nim następuje Czarny piątek, który w tym roku wypada 23 listopada. Później będziemy już tylko czekać na święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok. Dla osób, które lubią kupować, to doskonały czas — co chwilę pojawiają się jakieś promocje i wyprzedaże. A jakie są minusy takich okazji? Niestety wiele osób traci czujność, stając się łatwym celem dla cyberprzestępców.
Statystyki dotyczące phishingu
W ostatnich latach phishing finansowy stanowił co najmniej jedną czwartą wszystkich ataków zarejestrowanych w ciągu roku. W 2017 roku przekroczył połowę ataków.
Powyższy wykres pokazuje stały wzrost udziału phishingu finansowego w każdym roku, począwszy od 2014 r. Można założyć, że ta tendencja wzrostowa będzie trwać do końca 2018 r.
W okresie wyprzedaży świątecznych liczba ataków wymierzonych w klientów sklepów internetowych i systemów płatności zauważalnie wzrasta. Jak wynika z naszych statystyk, w okresie tym phishing finansowy zwiększa swój udział o 10% w odniesieniu do wszystkich ataków. Poza sezonem wyprzedażowym oszuści wolą atakować klientów banków.
W Dzień singli nasze rozwiązania zabezpieczające zablokowały więcej prób przekierowania użytkowników na niebezpieczne zasoby.
Ożywienie zarejestrowaliśmy 9 listopada, co nie jest zaskoczeniem, biorąc pod uwagę fakt, że cyberprzestępcy zawsze zaczynają przygotowywać się nieco wcześniej. Ataki masowe są zwykle przeprowadzane na krótko przed rzeczywistą datą wyprzedaży.
Jeśli chodzi o ataki phishingowe wymierzone w klientów platformy Alibaba Group, największego gracza w Dzień singli, trend ten jest podobny: widać spory skok, dwukrotnie większy w porównaniu do średniej liczb ataków w listopadzie.
Phishing w dniu 11 listopada
Cyberprzestępcy starannie przygotowali się na Dzień singli — na ofiary czekało już wiele stron phishingowych.
Na przykład powyższy zrzut ekranu pokazuje stronę internetową, która korzysta z klasycznej socjotechniki: wielokrotne umieszczenie wyrazu „alibaba” w adresie ma za zadanie uśpić czujność, kopia firmowego logo dodaje wiarygodności, a krzykliwe zdjęcie odwraca uwagę. Poniżej przedstawiamy inny przykład podobnej strony phishingowej.
Amerykański gigant internetowy, Amazon, dogania grupę Alibaba w kwestii zarówno wyprzedaży/promocji, jak i zainteresowania ze strony cyberprzestępców, którzy tworzą fałszywe wersje stron firmowych.
Cyberprzestępcy zwykle używają podobnej formuły podczas ataków phishingowych. Najpierw jako przynęta wykorzystywane są lukratywne oferty. Jednak zanim użytkownik skorzysta z okazji, musi wypełnić formularz, wprowadzając w nim dane osobowe: adres, numer telefonu itp. Po wypełnieniu formularza użytkownik musi przesłać łącze do znajomych. Oczywiście z okazji tej nie da się skorzystać: ofiara jest kierowana na kolejne strony, na których musi wypełniać bezużyteczne dla siebie ankiety.
Phishing w Czarny piątek
23 listopada jest dniem nazwanym oficjalnie „Czarny piątek”, choć wiele sklepów rozpoczyna wyprzedaż kilka dni wcześniej. Patrząc na statystyki, spodziewamy się wzrostu ataków phishingowych w okresie poprzedzającym ten dzień. Ponadto już możemy dostrzec wiele zarejestrowanych (i do chwili obecnej uśpionych) stron typu blackfridayscom.tld czy black-fridaywalmart.tld. Strony te są powoli uzupełniane przez cyberprzestępców, których zamiarem jest zdobycie danych osobowych i informacji związanych z bankowością należących do niczego nieświadomych kupujących.
Aktywność phishingowa zwiększyła się w Czarny piątek 2018 r. Oszuści rozpoczęli masowo wysyłać e-maile phishingowe prowadzące do fałszywych stron, które udawały sklepy oferujące prawdziwe wyprzedaże.
Nazwa domeny tego fałszywego sklepu podszywającego się pod Walmart informuje o wydarzeniu, dla którego zostało utworzone. Strona ma typową formułę phishingową: przyciąga zainteresowanie klientów niewiarygodnie niską ceną nowego telewizora. Po przejściu do strony płatności klient wprowadza w formularzach swoje dane poufne i nieświadomie wysyła płatność do prywatnego portfela internetowego.
Jeśli chodzi o wiadomości phishingowe, trafiliśmy na fałszywą promocję związaną z Czarnym piątkiem: ktoś oferuje darmową dwumiesięczną subskrypcję w serwisie Netflix. Osoby, które chcą skorzystać z promocji, są kierowane na stronę podszywającą się pod platformę Netflix. Tam muszą wprowadzić informacje związane ze swoją kartą kredytową oraz podać inne informacje osobowe. Następnie dane te wędrują w ręce atakujących, a ofiara zostaje z niczym. Zamiast obdarować użytkownika darmową subskrypcją w serwisie Netflix, cyberprzestępcy włamują się na jego konto bankowe.
Ponadto w okresie poprzedzającym Czarny piątek powstaje wiele fałszywych sklepów internetowych oferujących zaskakująco dobre oferty globalnych marek.
Jeśli coś w internecie wydaje się zbyt piękne, by było prawdziwe, najprawdopodobniej jest fałszywe. Podobnie jest w tym przypadku. Po dodaniu towaru do koszyka użytkownik jest kierowany do strony płatności. Jedno jest pewne: autorzy tej strony nie żałowali jej ikon związanych z weryfikacją.
Niestety ikony te są zwykłymi obrazkami. Ponieważ po kliknięciu ich nie dzieje się nic, powinno to wzbudzić podejrzenia użytkownika. Mniej czujni odwiedzający stronę wypełnią standardowy formularz dostawy i wprowadzą dane płatności, aby dokonać zakupu; a wszystkie podane przez nich informacje trafią w ręce oszustów. Ten, kto da się nabrać, nie dostanie wymarzonej ciepłej kurtki na zimę.
Po czym rozpoznać fałszywy sklep
- Unikaj sklepów, które korzystają z darmowego hostingu.
- Dokładnie sprawdzaj adres internetowy stron, które zawierają formularz danych osobowych. Jeśli adres składa się z losowego ciągu liter lub wzbudza podejrzenia, nie realizuj płatności.
- Jeśli sklep internetowy wzbudza jakiekolwiek podejrzenia, wyszukaj na stronie WHOIS informacje na temat tego, jak długo istnieje domena i kto jest jej właścicielem. Jeśli jest ona stosunkowo nowa i została zarejestrowana na jakiś dziwny podmiot, lepiej zrezygnuj z oferty.
Więcej przydatnych porad znajdziesz w poście pt. „Dlaczego phishing działa i jak go uniknąć„.
Porady pozwalające zachować bezpieczeństwo podczas zakupów
- Zorganizuj specjalną kartę do zakupów internetowych i nie przechowuj na niej dużych kwot.
- Nie wchodź na strony sklepów przy użyciu łączy otrzymanych w wiadomościach e-mail, przesłanych w mediach społecznościowych czy czatach, ani nie klikaj banerów reklamowych na podejrzanych stronach.
- Staraj się nie kupować poprzez publiczne hotspoty Wi-Fi. Jeśli nie masz wyboru, skorzystaj z połączenia VPN, np. Kaspersky Secure Connection.